Dünya Çapında Protestoya Dönüştü ..
1880'lerin İrlanda'sında, yoksulluk içindeki çiftçiler, geçimlerini sürdürmekte zorlanıyorlardı. O yıl, hasat kötü geçmişti. Ellerine geçen mahsul kıttı, ama İngiliz soylularına ödedikleri kira hâlâ yüksekti. Bu yüzden çiftçiler, toprak sahibi Lord Erne’den kira indirimi talep ettiler. Ancak toprakları yöneten İngiliz emlak müdürü Charles Boycott, bu talebi reddetti. Üstelik bazı kiracıları da tahliye ettirdi.
İrlandalılar buna sessiz kalmadı. “Onunla konuşmayın,” dediler, “hiçbir şeyini almayın, işine gitmeyin, ona ait olanı bırakın, yalnız kalsın!” dendi ve gerçekten de Charles Boycott bir anda toplumdan tamamen izole edildi:
Tarlasında çalışanlar işi bıraktı,
Dükkan sahipleri ona hiçbir şey satmadı,
Postacılar mektubunu taşımadı,
Komşuları selam bile vermedi.
Boycott’un ismi, o günden sonra bir kişiye, kuruma veya devlete karşı yapılan örgütlü ekonomik ve sosyal dışlama eylemlerinin adı oldu. Artık insanlar bir şeyden rahatsız olduklarında, tepkilerini onun gibi yalnızlaştırarak gösteriyordu.
Bugün dünyada milyonlarca insan, hak ararken bu yöntemi kullanıyor. Oysa her şey, yalnız kalmış bir adamın soyadıyla başlamıştı...
Siyasal ve Toplumsal Nedenlerle Boykot ?
3 kez son İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanlığını kazanan İmamoğlu için DARBE tabir edilen tutuklanmasına tepki olarak bu kez 15.5 MİLYON oyla Cumhurbaşkanlığı adaylığını kazanması Türkiye gibi Dünya genelindede yankı buldu, ardından 2 Nisan 2025 günü ekonomiyi durduran ALIŞVERİŞ YAPMAMA eylemi AKePe iktidarına çok büyük korku saldı.
Boykotlar, yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda siyasi ve toplumsal mesaj vermek amacıyla da düzenlenir. İşte bu tür boykotların başlıca nedenleri:
1. Siyasi Tutum ve Desteğe Tepki
- Belirli bir siyasi lideri, hükümeti veya politikayı destekleyen markalar, taraflı olduğu düşünülen şirketler boykot edilir.
- Örnek: İsrail ile bağlantılı markaların Filistin sorunu nedeniyle boykot edilmesi.
- Örnek: Rusya’ya yaptırımlar nedeniyle bazı uluslararası markaların Rusya’da boykot edilmesi.
- Bir ülkenin politikalarını dolaylı yoldan desteklemek (örneğin, işgal, savaş veya insan hakları ihlallerine sessiz kalmak).
- Örnek: McDonald’s ve Starbucks gibi markaların Ukrayna savaşı sırasında Rusya’da faaliyetlerini sürdürmesi tepki çekmiştir.
2. Toplumsal Adaletsizlik ve Ayrımcılık
- Irkçılık, cinsiyetçilik, LGBTQ+ karşıtı politikalar gibi ayrımcı uygulamalar.
- Örnek: Nike’ın Colin Kaepernick’i desteklemesi, ABD’de polis şiddetine karşı protesto olarak görülüp bazı kesimlerce boykot edilmişti.
- Örnek: Chick-fil-A’nın eşcinsel evlilik karşıtı bağışları nedeniyle LGBTQ+ destekçileri tarafından boykot edilmesi.
- Kadın hakları ihlalleri (eşitsiz ücret, taciz skandalları, cinsiyetçi reklamlar).
- Örnek: Uber’in cinsel taciz skandalları nedeniyle bir dönem boykot çağrıları almıştı.
3. Savaş, İşgal ve Askeri Destek
- Bir şirketin askeri endüstriye yatırım yapması veya savaş suçlarına ortak olması.
- Örnek: HP ve Siemens gibi şirketlerin İsrail’e teknoloji sağlaması nedeniyle BDS (Boykot, Tecrit, Yaptırım) hareketi tarafından hedef alınması.
- Örnek: Shell ve BP gibi petrol şirketlerinin çatışma bölgelerinden kaynak çıkarması protesto edilmiştir.
4. Dini ve Kültürel Değerlere Saygısızlık
- Bir markanın dini sembolleri veya kültürel değerleri aşağılaması.
- Örnek: Nike’ın ABD bayrağı renklerini çarpıtan ayakkabı tasarımı bazı kesimlerce "vatanseverliğe hakaret" olarak görülüp tepki çekmişti.
- Örnek: Dolce & Gabbana’nın Çin kültürüne hakaret eden reklamı nedeniyle Çin’de büyük bir boykot dalgasına uğramıştı.
5. Hükümet Politikalarına Tepki
- Bir ülkenin iç veya dış politikasına karşı tüketicilerin tepkisi.
- Örnek: Türkiye’de İsrail ürünlerine boykot, Filistin politikası nedeniyle yaygınlaşmıştır.
- Örnek: ABD’nin Irak Savaşı döneminde Fransız şaraplarının boykot edilmesi, Fransa’nın savaşa karşı çıkması nedeniyle ABD’de bazı gruplar tarafından tepki olarak düzenlenmişti.
Boykotlar Etkili Olur mu?
- Kısa vadede markaların itibarını zedeler.
- Uzun vadede şirketleri politikalarını değiştirmeye zorlayabilir.
- Sosyal medya sayesinde boykotlar daha hızlı yayılıyor ve etkisi artıyor.
Sonuç: Siyasi ve toplumsal boykotlar, tüketicilerin ekonomik gücünü bir protesto aracı olarak kullanma yöntemidir. Amacı, şirketleri veya devletleri ahlaki, siyasi ve sosyal konularda hesap vermeye zorlamaktır. Etkili olması için kitlesel katılım ve süreklilik gereklidir.