GELECEKTE KÜRESEL TİCARET VİZYONU:
2030-2050, Kalkınmış ülkeler ve Türkiye ile kıyaslamada ‘KÜRESEL TİCARET’ Vizyonlarını Programlaması – Stratejik Alanlar ve Analizi
GENEL BAKIŞ
- yüzyılın ikinci çeyreğine ilerlerken, ülkelerin kalkınma stratejileri sadece ekonomik büyüme değil; sürdürülebilirlik, dijital dönüşüm, jeopolitik rekabet, ve toplumsal refah gibi çok boyutlu hedefleri içermelidir. Geleceğe dönük vizyonlar özellikle şu alanlara odaklanmalıdır:
- Teknoloji ve inovasyon
- Yeşil enerji dönüşümü
- Yapay zekâ ve dijitalleşme
- Savunma sanayii
- Tarım ve gıda güvenliği
- İklim değişikliğiyle mücadele
- Eğitim ve işgücü dönüşümü
ABD (Amerika Birleşik Devletleri)
- 2030 Vizyonu: Teknolojide küresel liderliği sürdürmek, yapay zekâda standart belirleyici olmak, 5G sonrası iletişimde üstünlük sağlamak.
- 2050 Hedefi: Net sıfır karbon ekonomisi, uzay sanayinde liderlik, biyoteknoloji ve kuantum bilişimde küresel dominasyon.
- Programlanan Dallar:
- Teknoloji & YZ: DARPA, OpenAI ve Google DeepMind gibi kuruluşlarla YZ ve kuantum alanında yatırım.
- Yeşil Enerji: Biden yönetiminin 2 trilyon dolarlık “Green New Deal” benzeri projeleri.
- Savunma: Uzay Kuvvetleri (Space Force), hipersonik silah sistemleri.
- Tarım: Akıllı tarım, genetik mühendislik destekli üretim, robotik hasat sistemleri.
ALMANYA
- 2030 Vizyonu: Avrupa’da yeşil enerji geçişinde lider ülke olmak, sanayiyi dijitalleştirmek.
- 2050 Hedefi: Fosil yakıt bağımlılığını sıfırlamak, tamamen döngüsel ekonomi kurmak.
- Programlanan Dallar:
- Yeşil Enerji: Hidrojen ekonomisi, rüzgâr ve güneş enerjisi dönüşümü.
- Teknoloji & YZ: “Industrie 4.0” ile makine-robot entegrasyonu.
- Savunma: NATO içinde yüksek teknolojili otonom sistemler ve siber güvenlik yatırımları.
- Tarım: Organik tarım teşvikleri, toprağı koruyan dijital tarım sistemleri.
ÇİN
- 2030 Vizyonu: Teknolojide kendi kendine yeterlilik, Batı’ya olan bağımlılığı sona erdirmek.
- 2050 Hedefi: Küresel teknoloji ve askeri süper güç olmak.
- Programlanan Dallar:
- Yapay Zekâ: 2030’a kadar dünya lideri olma hedefi (Çin YZ Vizyon Belgesi).
- Teknoloji: 5G, 6G, çip üretimi ve kuantum iletişimde yerli üretim artışı.
- Yeşil Enerji: Dünyanın en büyük güneş paneli ve elektrikli araç üreticisi.
- Savunma: Otonom savaş sistemleri, hipersonik füzeler, uzay yarışında ilerleme.
- Tarım: Tarımda yapay zekâ kullanımı, dikey çiftlikler, kent tarımı.
TÜRKİYE
- 2030 Vizyonu: Teknoloji ve savunma alanında bağımsızlık, bölgesel güç olma hedefi var lakin kendi ürettiği %100 Türk – Milli diyebileceği alt yapı olmadığından TAMAMI MONTAJ SANAYİİ olarak geri kalacak.
- 2050 Hedefi: Yüksek katma değerli üretimle kişi başı geliri 30.000 $ üstüne çıkarmak olsada mevcut yanlış imam hatip ağırlıklı Eğitim sistemi, teknolojiyi inkar edercesine çok kısıtlı ARGE bütçeleri ve asla ödenemeyecek gibi duran muazzam dış borç batağı ile kişi başı yıllık gelir hedefi imkansız gibi.
- Programlanan Dallar:
- Teknoloji: Tamamı montaj ne olduğu belirsiz TOGG arabası gibi yabancı roketlerce uzaya atılan – keza tüm komponenetleri yabancı – montaj TÜRKSAT 6A uydusu, hızı düşük yerli yazılım hamleleri, siber güvenlik … vs konularında ASELSAN gibi Milli kurumların dışlanması – uzun vadeli ‘hedefsizlik’ belirtilerine sahip.
- Yapay Zekâ: TÜBİTAK YZ Enstitüsü, üniversite-sanayi işbirlikleri çok cılız bütçeli ve yavaş ilerliyor..
- Savunma: ASELSAN ve benzeri Milli kurumlar varken, son birkaç yıldır parlatılmaya çalışılan Bayraktar ve herşeyi MONTAJ SİHA’lar, tıpkı hala ana aksamlarını yabancılardan medet umduğumuz Altay tankı, TF-X Milli Muharip Uçak, Atak helikopter …. Gibi 23 yıldır askıda kalması, Kullanılmayan dünya para ödenen S400 füze ihaneti yüzünden ücretini ödediğimiz halde alamadığımız F35 uçakları projesi, ABD – NATO programından dışlandığımız gibi, 48 yıllık ESKİ F16 uçak modernizasyonunda bile dilenmeye devam hedef yanlışlığını ispatlar.
- Yeşil Enerji: 2053 Net Sıfır Karbon hedefi, YEKA projeleri, ve dünyanın vazgeçtiği TAMAMI Rusların kontrolünde YANLIŞ ‘nükleer’ enerjide sınıfta kaldı.
- Tarım: Dijital tarım pazarı, su verimliliği seferberliği, küçük çiftçiye destek ise AKePe politikalarına ters olduğu, savaşta olan Suriye, Afrikadan getirtilen – VARLIK kuyruklarında satılan Patates ve soğan gibi temel ürünlerle kanıtlandı.
Sonuç ve Öneriler
Ülkelerin 2030–2050 vizyonları, yalnızca ekonomik kalkınmayı değil; stratejik özerklik, iklim hedefleri, dijital çağın adaptasyonu gibi başlıkları kapsamalıdır. Özellikle:
- Yapay zekâ ve veri güvenliği, tüm ülkeler için kilit alan.
- Enerji dönüşümü sadece çevre politikası değil, bir güvenlik meselesi olarak ele alınmalı.
- Eğitim sistemleri, bu dönüşümün temeline oturtulmalıdır.
- Tarım, iklim krizine karşı en kırılgan sektör olarak yeniden planlanmalıdır.
Bu alanlarda vizyoner ve bütüncül planlamalar, ülkelerin uluslararası sistemdeki konumunu güçlendirecektir.