Kaynak: Andaç Aydın Arıduru andacaydinariduru@gmail.com Özlem Songül Abayoğlu ozlemsongulabay@gmail.com Kanal İstanbul güzergahında, TOKİ’nin konut ihalelerine her gün yenisi ekleniyor. TOKİ’nin dün yayımladığı ihale bilgilerine göre İstanbul’un en önemli içme suyu havzalarından Sazlıdere Havzası’nda 846 konutluk yeni bir ihale yapılacak. Ancak Kanal İstanbul güzergahı olan Arnavutköy, ihalelerle betona boğuluyor. Şimdiye kadar toplam 32 ihale yapılan Arnavutköy’den 22 farklı şirket milyonlar devşirdi. Şimdiye kadar tamamlanan ya da açılan ihalelerle toplam 34 bin 669 konutun, ayrıca camilerin, ASM’lerin, okulların yapılması planlanırken bu ihalelerin toplamının yaklaşık bedeli 50 milyar 462 milyon 752 bin 971 TL. Kanal İstanbul güzergahında verilen 28 ihaleyi alan şirketler ise, “MBM AŞ, Temelkom, Emirhas, BCM Uluslararası Madencilik, Baş Yapı İnşaat Taahhüt, Gold Yapı, Arslanlar İnşaat, ESTA İnşaat, İntek Konut, Kahraman İnşaat, Haldız İnşaat, Serhat Özbek, BSG Grup, Prestij, İFAM, Fiba Halı, HBL Elit Enerji, Selahattin Kaldırım, OZKA, Gönüç İnşaat, Adana Üstyapı” şirketleri. Milyarlar devşirildi, vergi verilmedi Sazlıbosna’dan 1048 adetlik konut ihalesini 2 milyar 290 milyon TL’lik bedelle alan Kahraman İnşaat şirketi, 2023 -2024 yıllarında hiç vergi ödememiş. Gönüç İnşaat 2022 yılında hiç vergi ödemezken, BCM Uluslararası madencilik ve inşaat şirketi ise, Sazlıbosna’dan tek seferde 5 milyar TL’lik kamu ihalesi almış. Ayrıca 2024 yılında ödemesi gereken yüzde 25 oranındaki kurumlar vergisini, beyan ettiği gelirin yüzde 20’si oranında yani yüzde 5 eksik ödedi. 2022’de ise bu oran yüzde 22 seviyesindeydi. Ayrıca BCM İnşaat’ın sahibi Baran Çoktin Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Tanzanya Dış Ticaret Komisyonu üyesi. Bu kurulun başkanı Erdem Arıoğlu’nun ise Yapı Merkezi isimli şirketi Türkiye’den çıkıp Tanzanya’yı da sömürmeye başlamış. Yapı Merkezi, Tanzanya’da çalıştırdığı işçilerin ücretlerini ödememesiyle gündeme gelen şirket son olarak 2024 mayıs ayında TCDD’den 4.4 milyar TL’lik ihale aldı. Yapı Merkezi, 1915 Çanakkale Köprüsü ve Otoyolu, TOGG’un Gemlik Tesisi, Avrasya Tüneli gibi projeleri de üstlenmişti. AKP ve HÜDA PAR’la bağlantılar Fiba Halı isimli şirketin sahiplerine baktığımızda ise karşımıza AKP’den Muş milletvekili aday adayı olan Mehmet İkbal Ballı çıkıyor. 1093 konutluk projeyi 2 milyar 288 milyon TL’ye alan şirket, Sinerji ile ortak olarak 1147 konutluk başka bir projeyi de 2 milyar 488 milyon TL’ye almıştı. AKP Kocaeli Kurucu İl Yöneticisi Macit Haldız’ın sahibi olduğu Haldız İnşaat, Kanal İstanbul güzergahındaki 4 milyar 793 milyon TL’lik TOKİ ihalesi almasına rağmen 2021, 2022 ve 2023 yıllarında üst üste zarar beyan eden şirket devlete tek kuruş vergi ödemedi. Başakşehir’deki Sazlıdere Barajının çevresinde ise TOKİ tarafından 24 bin konutluk inşaat başlanmış, inşaat kapsamında 28 ayrı ihale verilmişti. İSKİ ise inşaatın “Su Havzalarını Koruma Yönetmeliği”ne uymadığı gerekçesiyle kaldırılması için 23 Mayıs’a  kadar süre vermişti. Saraybosna güzergahındaki ihalelerin 3’ünü 6 milyar 745 milyon 480 bin TL’ye alan Prestij Yaşam İnşaat Turizm Sağlık Gıda Petrol Sanayi Ticaret AŞ aldı. Prestij Yaşam’ın 3 ihaleden 2’sinde İFAM İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti, 1’inde ise Adana Üstyapı İnşaat Emlak Konut ve Ticaret AŞ ortaklığı bulunuyor. Söz konusu üç şirketin kurucuları ve ortakları arasında ise HÜDA PAR’lı iş insanları olduğu bilinen Refik Taştimur ile Rıdvan Taştimur bulunuyor. İntek Konut’ u ise TOKİ zengin etmiş desek yalan olmaz. İntek Konut Yönetim Kurulu Üyesi Muhammed Zeki Çiçek röportajında, “İntek Konut olarak ülkemizin kentsel dönüşüm ihtiyacının farkındayız ve bu ihtiyacın karşılanması için önemli bir gayret göstermekteyiz” derken şirketin web sayfasına girip bakıyoruz. Sazlıbosna’dan 7 .719 milyar TL’ye ihale alan İntek’in toplam 9 tane kamu projesi aldığı görülüyor. ‘Yapılar derhal yıkılsın’ Uzmanlar barajlar üzerindeki yapılaşmaya tümüyle karşı çıkıyor, su kaynaklarının durumuna ilişkin uyarıyor. İSKİ, Sazlıdere Barajı havzasındaki TOKİ inşaatına ilişkin hazırladığı tebligatta “Söz konusu yapının İstanbul’a su temin edilen içme suyu havzası için zararlı yapı statüsünde olduğu, bu alanda söz konusu yapılara izin verilebilmesinin mümkün olmadığı, bu sebeple yapıların derhal yıkılması gerektiği, tarafınızca yıkılmaması halinde ilgili kurumlarca yıkılacağı” ifadelerine yer vermişti. Çevre Mühendisleri Odası ise yaptığı açıklamada “Sazlıdere Barajı kıyısında devam eden inşaat projeleri ivedilikle durdurulmalı, Barajın içme suyu maksatlı kullanımı garanti altına alınmalıdır” demişti.