Üretkenlikte yapay zekâ çağı   Dr. Şeref OĞUZ - 16 Nisan 2025 Yapay zekâyı yetkin ve etkin kullanabilenlerin, bunu başaramayanlara göre daha avantajlı olacağı bir çağa girdik. Bunu da organik zekâsını yapay zekâ ile kaynaştırma becerisi sağlayabilenler başaracak. Gün geçmiyor ki yapay zekânın karışmadığı bir olay, etkinlik, kurum, kavram olsun. Kimi “moda” olduğu için, kimi “acaba neleri kaçırıyorum?” endişesi için kimi “bundan bana ne çıkar?” merakı için yapay zekâ ile ilgileniyor. Popüler kültürün bu yeni oyuncağı ise genelde geyik muhabbeti konusu… Biz, iş dünyası olarak yapay zekâyı moda diye algılayanlarla değil, bu yeni kavramın işe, ilişkiye, iletişime ve bilgiye katacağı boyutlarla ilgiliyiz. Gittiğim her toplantıda bana sıkça sorulan soru; “YZ ile ne yapabiliriz, işime nasıl yarar sağlar, hangi fırsat ve tehditleri barındırıyor” odağında şekilleniyor.   BİLENLE BİLMEYEN BİR OLUR MU? Öncelikle yapaylığı bir yana, zekâya dair tespitimi dile getireyim; “Hayat, daha az zekiden daha zekiye servet aktarır. Şans cesura olduğu kadar zeki olana güler.” Bilenle bilmeyen bir değildir. Zeki olanla zeki olmayan da bir değildir. Hele ki bu zeki varlık, yapay zekâ ile olağanüstü güçlendirilmişse… Yaratıcı olanından üretken olanına dek yapay zekâ marketinde sayısız ürün raflarda yerini almış bulunuyor. Sorun şu ki sizin işletme bunlardan hangisine ihtiyaç duyacak? Ne derinlikte ve hangi yetkinlikte yapay zekâ kullanacaksınız? Organik zekânızı geliştirmeden YZ’nin size yük olacağı kesin…   Üretkenliğe dair İKİ SORU İKİ CEVAP   Üretken olmayanın akıbeti? Şirketi, kurumu; el değiştirecektir. Zira kaynaklar ihtiyaçları buluşturmada küresel rekabetin internet yüzünden milisaniye düzeyine indiği ortamda, müşteriye sizden daha hızlı cevap veren, sizinkinden daha yetkin tedarikçi bulan ve sizin ticaret ağınızdan daha verimlisini bulan bir YZ, sizi işsiz bırakır.   Üretken yapay zekâ şart mı? Evet şart. Yaratıcı yapay zekâdan önce üretken yapay zekâ becerilerini kullanarak işletmeni rekabet arenasında korumaya alman, önceliğin olmalı. Daha sonraki adımda yaratıcı yapay zekâ ile ilgilenirsin. Öncelik daima mevzi korumakta olmalıdır. Bugününü tahkim ettikten sonra yarınına garanti ararsın.   NOT: ZENGİN YOKSUL EKVATORUNU YAPAY ZEKÂ ÇİZİYOR Daha düne kadar zengin yoksul ile fakir güney arasında tanımlanan ekonomik ekvator artık coğrafi haritadan değil, zihin haritasından çiziliyor. Zekâsının kafatasının dışına taşırabilen (yapay zekâyı etkin yetkin kullanabilen) ile bunu başaramayanı ayıran zengin-yoksul ekvatoruna hoş geldiniz.   Yeni Delhi’de yapılan son G-20 toplantısında, zengin yoksul ile fakir güney ekvatoru güncellenmiş ve Türkiye, “fakir güney” bölgesinde tanımlanmıştı. Fakat artık zenginliği fiziki coğrafya değil, zihinsel kapasite şekillendiriyor. Bu da zeki fakat fakir ulusların faz farkı ile ön saflara tırmanmasını sağlıyor.   Ekonomileri yeniden şekillendirme sürecindeki yapay zekânın bazı meslekleri ortadan kaldıracağı aşikâr. Bu yeniçağın manifestosu henüz netleşmese de zeki olmayanların zorlanacağı bu farklı çağda belki de ilk kez zihinsel yeteneklilerin yeni güç baronları olacağı yüksek olasılık dâhilinde.