GastroZekâ Çağına Giriş               Şeref OĞUZÖNERİ - 11 Temmuz 2025    Lezzeti dünyaya taşımak YZ ile mümkün ama ruh katmazsan sadece tarif olarak kalır Gastronomi, zekânın en yeni lezzet formudur. Yeter ki lezzeti YZ ile öyküleştir ve online tadılacak hale getir Bir ülkenin zenginliği yalnızca yeraltı ve üstü kaynaklarında değil, kültürel belleğinden doğan becerilerinde yatar. Türkiye, gastronomide sadece coğrafya değil, algoritmik çeşitlilik de sunabilecek potansiyele sahip. Ancak önemli olan bu potansiyelin veriye, zenginliğe, faydaya dönüşmesi... YZ çağında artık yalnızca pişirmek yetmez; lezzeti anlatabilmek, görselleştirebilmek, dijital damakta iz bırakmak gerekir. Rize gibi yörelerimizin yemek kültürü artık yalnızca festivalle değil, gastroveri platformlarıyla, tadım algoritmalarıyla, YZ destekli tanıtım mimarileriyle küresele açılabilir. COĞRAFİ ZENGİNLİK DİJİTAL DEĞERE DÖNÜŞMELİ Rize Gastronomi Günleri gibi etkinlikler umut verici… Ama soru şu: bu lezzet mirası ekonomik zekâya dönüşebiliyor mu? Eğer coğrafi işaretli ürünler sadece sertifikada kalıyor, girişimciler için yeni değer zincirleri kurulamıyorsa, elimizdeki zenginlik dijital çölde kuruyor demektir. YZ çağında her yerel ürün, küresel vitrine çıkabilir. Ancak bunun için dijital içerik üretimi, uluslararası algoritmalarla uyumlu veri paketleri, tariflerin küresel dilde sunumu ve en önemlisi; lezzet zekâsı içeren iş modelleri gereklidir. Aksi hâlde mutfağımızı yalnızca biz biliriz, dünya ise bilmeden geçer. GastroZekâ stratejisine dair…2 SORU 2 CEVAP  Gastronomi mirası nasıl dijitalleşir? Her ürünün dijital hikâyesi, görsel kodları, tarif süreci, biyokültürel kökeni yazılmalı. Yapay zekâ destekli etiketleme sistemleriyle coğrafi ürünler, küresel veri tabanlarında da haritalanmalı. Ne yaparsak küreselleşiriz? Önce yereli tanır, sonra evrensel anlatırız. Kökümüzden kopmadan dünyaya açılırız. YZ bu süreci hızlandırır ama rotayı töresel yönelimle çizmek şarttır. Çünkü algoritmalar veriyle öğrenir. Not: Görünmeyen lezzet, tadılmamış zekâdır Gastronomi artık sadece mutfakta değil, veri tabanlarında pişiyor. Michelin Yıldızı kadar “veri yıldızı” almak da önemli hâle geliyor. Her coğrafi işaretli ürün bir tür kültürel patenttir ama bu patentin dünyada duyulması için dijital damakta da iz bırakması gerekir. GastroZekâ bunu sağlayacaktır. YZ LÜGATI GastroZekâ: Yerel lezzet bilgisinin yapay zekâyla işlenip dijital değere dönüştürülmesi Lezzet Zekâsı: Kültürel tat mirasını, YZ tabanlı sunumla harmanlama becerisi Algoritmik Tanıtım Gücü: Ürünlerin yalnızca güzel değil, veriyle anlatılabilir hale dönüşmesi Dijital Damak: Küresel kullanıcılara online ortamda lezzetin tatmadan önce algılatılabilmesi Gastroveri Platformu:  Coğrafi işaretli ürünlerin, tariflerin,şef katkılarının YZ ile sunulması